بیودیزل چیست؟

بیودیزل (منو اکلیل استر) یک سوخت گازوئیلی پاک است که از منابع طبیعی و قابل تجدید مانند روغن‌های گیاهی ساخته می‌شود. بیودیزل درست مانند گازوئیل نفت در موتورهای احتراقی کار می‌کند و برای این کار اصولاً هیچگونه تغییر موتوری لازم نیست. بیودیزل، ظرفیت و دامنه کار گازوئیل را حفظ می‌کند.

استفاده از بیودیزل در یک موتور گازوئیلی معمولی منجر به کاهش اساسی هیدروکربن‌های نسوخته، منواکسید کربن و ذرات معلق می‌شود. خروج اکسیدهای نیتروژن بسته به سیکل کاری و روش‌های آزمایشی، کمی کاهش و یا افزایش می‌یابد. با بکاربردن این سوخت، از سهم کربن موجود در ذرات معلق کاسته می‌شود (چون اکسیژن موجود در بیودیزل احتراق کامل به CO2 راممکنمی‌سازد).
بخش سولفات از بین می‌رود (زیرا در این سوخت اصلاً سولفور وجود ندارد) اما قسمتی محلول یا هیدروکربن به همان صورت باقی می‌ماند یا افزایش پیدا می‌کند، بنابراین بیودیزل باتکنولوژی جدیدی مانند کاتالیست‌ها (که از ذرات محلول گازوئیل می‌کاهند نه کربن جامد) وEGR (با کربن کمتر عمر موتور بیشتر می‌شود) بسیار خوب کار می‌کند.

در حال حاضر لفظ «بیودیزل» بطور استاندارد برای "مونوآلکیل استرها" بکار برده میشود.
اغلب در محل‌هایعرضه سوخت مخلوطی از زیست دیزل به همراه یک دیزل مبتنی بر هیدروکربن ارائه می‌شود. و آن را با نام B20 یا B100 و یا … عرضه می‌کنند که در اینجا عدد کنار حرف B نشاندهنده درصد بیودیزل در سوخت مورد نظر است. و مثلا در B20 حدود بیست درصد بیودیزل ومابقی دیزل مبتنی بر هیدروکربن قرار دارد.

تاریخچه استفاده از بیودیزل

سابقه استفاده از بیودیزل در موتور دیزل به ساخت اولین موتورهای دیزلبازمی‌گردد، در واقع رودلف دیزل مخترع موتور دیزل برای اولین بار از روغن بادامبرای بکار انداختن موتور دیزل خود استفاده نمود که این را میتوان اولین استفاده ازبیو دیزل در موتور دیزل نام برد.همینطور شرکت فرانسوی اتو از روغن بادام درنمایشگاه جهانی پاریس در سال 1990 میلادی در موتور دیزل خود استفاده نمود. البتهاینها همه یک سوخت زیستی هستند و به آن معنا که اشاره شد بیودیزل نیستند. پس از سال1920بود که دیزل پالایشگاهی جای روغن‌های گیاهی را در موتورهای دیزل گرفت ولی درخلال جنگ جهانی دوم بسیاری از کشورها مجددا به روغن گیاهی بعنوان سوخت دیزل رویآوردند. در واقع در سال 1937 در یک دانشگاه بلژیک روشی را برای الکلیزه نمودن روغنگیاهی و تولید سوخت بیو دیزل ارائه نمود و این را می‌توان اولین تولید بیودیزل نامبرد.

نام بیودیزل اولین بار در آمریکا در سال 1992 به وسیله مؤسسه ملی بیودیزل تعیین شد و این مؤسسه پیشقدم در تجاری کردن بیودیزل در آمریکا شد.

از زمانی که روغن سویا سهم عمده ای از روغن تولیدی در آمریکا را تشکیل داد توجه به این روغن به عنوان ماده اولیه برای تولید بیودیزل گسترش پیدا کرد.

در حال حاضر در کشور ایتالیا 90 درصد از تولید بیودیزل به عنوان سوخت گرمایی مورد استفاده قرار می گیرد در کشور استرالیا و آلمان بیودیزل به صورت خالص و بدون ترکیب با سایر سوخت ها مورد استفاده قرارمی گیرد. در اروپا بیو دیزل از روغن های محصولات کشاورزی تولید و به صورت گسترده ای در انواع خودروهای دیزل استفاده می شود.

یک مؤسسه در هاوایی آمریکا از روغن های پسمانده رستوران ها که بیش از 40 تُن روغن در ماه می باشد بیودیزل تهیه کرده و برای استفاده در ادوات دیزل، خودروهای دیزل و سوخت کشتی ها عرضه می کند.

میزان تولید بیودیزل در سال 2006 در کشورهای صنعتی عبارت است از: آلمان 2681 هزارتُن، ایتالیا 858 هزار تُن، فرانسه 775 هزار تُن، انگلیس 445 هزار تُن و ... در مجموع در کشورهای اروپایی 6069 هزار تُن بیودیزل در سال 2006 تولید و عرضه شده است.

در ایران نیز تولید سوخت های گیاهی از فاضلاب و زباله هایی که منبع آلی دارند در سطح آزمایشگاهی در مواردی طراحی شده در حال بررسی و تحقیق است.

اهمیت بیودیزل

نیاز روز افزون جهان به منابع جدید انرژی به ویژه در بخش حمل و نقل، امروزه یکی از مشکلات اساسی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است. به عبارتی این مشکل همانند دهه های گذشته، تنها به کشورهای وارد کننده نفت اختصاص ندارد و حتی تولید کنندگان بزرگ نفت از جمله کشور ما با مشکلات متعددی در زمینه تهیه سوخت رو به رو است. کمبود و یا به عبارتی کاهش ظرفیت پالایشی در جهان، یکی از عوامل بروز این مشکلات است، اما موضوع به همین جا ختم نمی شود، زیرا آلودگی ناشی از سوخت های فسیلی و پایان پذیر بودن آنها نیز از دیگر عواملی است که بشر را به تلاش برای دستیابی به سوخت های جانشین برای این منابع واداشته است. "بیودیزل" سوختی جدید و تجدید پذیر است که استفاده از آن در بسیاری از کشورهای دنیا متداول است. برای پرداختن بیشتر به سوخت بیودیزل و زمینه هایی که برای تولید آن در کشور وجود دارد.

ویژگیهای فیزیکی بیودیزل بسیار شبیه گازوئیل معمولی است. با این حال، خروجیهای اگزوز بیودیزل بهتر از گازوئیل معمولی است
ویژگیهای فیزیکی بیودیزل
• وزن مخصوص 88/0
• ویسکوزیته 20 درجه سلسیوس (سانتی استوک) 5/7
• عدد ستان(اندیس ستان) 49
• نقطه اتصال فیلتر سرد(درجه سلسیوس) 12-
• ارزش حرارتی خالص (کیلوژول در لیتر) 33300

منابع:

مقاله بررسی تأثیرسوخت گیاهی بیواتانول برچند ویژگی مهم سوختی بنزین ، برات قبادیان - هادی رحیمی- امیدشاکری و امیدجلالی

مقاله تولید بیودیزل ازروغنهای پسماندخوراکی ، برات قبادیان

مقاله تولید سوخت بیودیزل از روغن پسماند با استفاده از روش ترانس استریفیکاسیون، حسین باقرپور ، برات قبادیان ، تیمور توکلی، عباس محمدی، مهدی فیض اله نژاد ، علی زنوزی

مقاله مقایسه خصوصیات فیزیکی وشیمیایی متیل استرروغن سویا به عنوان بیودیزل با سوخت دیزل مرسوم درایران ، حمیدمشهدی میغانی،مرتضی الماسی،حسین باخدا،مهدی محسنی فر