شکسته نستعلیق

در اواسط قرن 11 سومین خط خالص ایرانی یعنی شکسته نستعلیق را مرتضی قلی خان شاملو حاکم هرات با تغییر دادن خط نستعلیق ابداع کرد

علت پیدایش آن را میتوان نیاز به تند نویسی و راحت نویسی در امور منشی گری و البته بیش از آن، ذوق و خلاقیت هنری ایرانی دانست.همانطور که بعد از پیدایش خط تعلیق ،ایرانیان بخاطر سرعت در کتابت ،شکسته تعلیق را نیز بوجود آوردند؛ از آنجایی که نوشتن خط زیبای نستعلیق مستلزم صرف وقت و دقت زیاد است،خط شکسته نستعلیق از ترکیب خط محجور تعلیق با خط ظریف نستعلیق شکل گرفت تا سرعت و زیبایی را همزمان داشته باشد.

خط شکسته نستعلیق به دست میرزا شفیعا هراتی کاملتر شد و درویش عبدالمجید طالقانی قواعد جدیدی برای آن وضع نمود و آن را به کمال رساند.درویش عبدالمجید شکسته نستعلیق را به جایی رساند که میرعماد در نستعلیق انجام داده بود.او اهل طالقان قزوین بود،در جوانی به اصفهان رفت و بسیار زود در سن 35 سالگی چشم از جهان فروبست.

شیوه شکسته نویسی از زمانی که در نیمه دوم قرن 12 درویش عبدالمجید طالقانی این خط را به کمال رساند و آن را قانونمند نود ،و تا به امروز همان مکتب و شیوه قابلیت خود را حفظ کرده است.پس از او بسیاری در این راه قدم گذاشتند اما هیچکس نتوانست این قله را درنوردد.

منابع:

کنکور هنر،حمید امامی ،امیر اسلامی،حسن محمودی،گویا ،ج 1 ،چ پنجم ،1379

تاریخ زبان فارسی ،دکتر محسن ابوالقاسمی ، سمت،1380

مقالات علمی دکتر ژاله آموزگار

www.nimrooz.net

www.wikipedia.org